Duurzaam sinds jaar en dag
De maand oktober staat bol van de initiatieven die aandacht vragen voor duurzaamheid. Veel organisaties komen jaarlijks rond 8 oktober, oorspronkelijk de Dag van Duurzaamheid en sinds 2018 uitgeroepen tot Elke Dag is Dag van de Duurzaamheid, in de lucht. Wat veel mensen niet weten is dat binnen Kersten duurzaamheid zó vanzelfsprekend is, dat we het er niet vaak over hebben. Hoog tijd om daar verandering in te brengen en in gesprek te gaan met Lei Geelen, specialist duurzaamheid, CEO Bas Alberts en Mieke Wijnen, projectleider social return.
Op de vraag wanneer Lei voor het eerst het woord duurzaamheid in de mond nam, hoeft hij niet lang na te denken. Want ‘dat ging eigenlijk vanzelf. In 2007 kregen we vanuit zorgkantoor CZ een aanbesteding gegund om op een slimmere manier met rolstoelen om te gaan. Kelders van zorginstellingen stonden in die tijd vol met niet gebruikte hulpmiddelen. Zorgkantoren kregen de opdracht om hergebruik in te zetten én inzichtelijk te maken. Wij waren enorm enthousiast en gedreven om op een andere manier met gebruikte rolstoelen om te gaan. Je moet weten dat duurzaamheid en circulariteit in die tijd totaal niet tot het dagelijkse jargon behoorden. Het waren typische geitenwollensokken termen. Voor ons was het echter heel logisch om hiermee bezig te zijn. We vonden het zonde om goede spullen weg te gooien en we dachten mee met onze indiceerders en opdrachtgevers. Depotschap namen wij in die tijd bovendien al heel serieus. Daarnaast vonden we het gewoon vanzelfsprekend om netjes en bedachtzaam met zorggeld om te gaan.’
Bas Alberts: ‘Betaalbaarheid van de zorg is nu een hot thema, maar eigenlijk speelt het in onze branche al decennia. Dat de hulpmiddelenmarkt koploper in circulariteit is, is een goed bewaard geheim. Binnen de depotvoering voor de intramurale markt wordt 85% van alle rolstoelen herverstrekt. Een rolstoel voor iemand in een verzorgingstehuis wordt gemiddeld 20 keer opnieuw ingezet. Dat is toch fantastisch? Er zijn maar weinig sectoren die al zo’n lange tijd succesvol gehoor geven aan duurzaamheid en circulariteit. En in ons DNA zitten deze thema’s bovendien diep verankerd.’
Samen voor het hogere doel
‘Invulling geven aan een duurzaamheidsmodel gaat stapsgewijs’, vervolgt Lei. ‘En het werkt alleen als je samenwerkt met opdrachtgevers (zoals UWV, gemeente, zorgkantoor of zorgverzekeraar) die verantwoordelijk zijn voor de controle en het naleven van de vergoeding enerzijds, en met bewuste zorgprofessionals en fabrikanten van hulpmiddelen anderzijds. Het is af en toe lastig, zeker, want niet elke organisatie loopt hetzelfde tempo en elke partij heeft zijn eigen speerpunten. De uitdaging is om dicht bij elkaar te blijven staan, en het hogere doel voor ogen te houden. Als ik terugkijk zie ik dat we al een behoorlijk eind zijn gekomen. Liever nog kijk ik vooruit; naar de mogelijkheden die er nog te behalen zijn.’
Aandacht voor de mens
‘Waar we ons in mijn ogen extra mee onderscheiden, is dat duurzaamheid óók over mensen gaat’, aldus Mieke, die zich in het gesprek mengt. ‘Onze hulpmiddelen maken het mogelijk dat mensen mee kunnen blijven doen. Vanuit die gedachte hebben we ons ontwikkeld tot een sociaal bedrijf waarbij inclusiviteit net zo belangrijk is als duurzaamheid. We hebben door onze hele organisatie mensen in functies aan het werk met een afstand tot de arbeidsmarkt. 12% van alle medewerkers, om precies te zijn. Dit wordt social return genoemd. En het mooie is dat we kansen vanuit social return koppelen aan circulaire arbeidsprocessen. Op onze eigen werkvloer worden werkzaamheden binnen alle geledingen ingevuld door deze doelgroep. En waar nodig met begeleiding; je moet wel goed voor je mensen zorgen. Inclusiviteit is een keuze’.
De ontwikkeling van duurzaamheid binnen Kersten
Lei: ‘We zijn al vòòr 2000 begonnen met het herinzetten van frames van rolstoelen. Destijds deden we dat in opdracht van gemeenten. Later zijn we dat meer gaan uitbreiden met het herinzetten van onderdelen. Vanaf 2007 kwam de samenwerking met het zorgkantoor om de hoek kijken. Je zou kunnen zeggen dat we al heel vroeg en op geheel eigen en natuurlijke wijze de reduce, reuse en refurbisch mogelijkheden doorliepen. En dat doen we nog steeds. Sterker nog… inmiddels zitten we in de daadwerkelijke mogelijkheden van de redesign te werken. De laatste jaren zijn we denk ik bewuster geworden van de weg die we als organisatie lang geleden op natuurlijke wijze zijn ingeslagen. En als je zo werkt is het behalen en behouden van trede 3 van het PSO keurmerk een vanzelfsprekendheid. Over Kersten Groen hebben we het al sinds jaar en dag, maar er is nu meer aandacht voor.’
Integreren in de kern
‘Voor ons is het niet meer dan vanzelfsprekend dat we duurzaamheid geïntegreerd hebben in onze kernprocessen’, vervolgt Bas. ‘Dat is waar je als bedrijf de grootste impact kan maken. Door onze bevlogenheid en schat aan ervaring treden we alle uitdagingen waar we als maatschappij voor staan bovendien met optimisme tegemoet. Natuurlijk zijn zaken zoals groen rijden en het verminderen van CO2-uitstoot ook belangrijk, maar het begint bij de kern van onze processen. Daar maak je het echte verschil.’
Kerstens blik vooruit
‘We hebben door onze jarenlange ervaring enorm veel kennis in huis’, aldus Lei. ‘Die kennis zijn we nu veel actiever binnen onze sector aan het delen. En tegenwoordig staat men veel meer voor deze thema’s open dan voorheen. Dat levert mooie samenwerkingsverbanden op. Natuurlijk valt er ook binnen onze eigen organisatie nog een slag te maken, want wie kan nou zeggen 100% duurzaam te zijn? Daarom zijn we op dit moment druk met het maken van een duurzaamheidsscan van elk bedrijfsonderdeel en werken we aan onze eigen 2030 routekaart. Dat gaat veel verder dan zonnepalen, elektrische auto’s of duurzame gebouwen. We gaan echt terug naar de basis van onze processen, hulpmiddelen en de materialen die we dagelijks gebruiken. En vanuit daar gaan we op zoek naar de winst. Je zou kunnen zeggen dat we onszelf opnieuw uitvinden. ‘Het is een inspirerend proces’, vult Mieke aan. ‘Want de kansen zijn eindeloos. We moeten de verschillen tussen mensen leren waarderen en als je aan mij vraagt ook actief opzoeken. We maken hier bewuste keuzes in en verrichten veel inspanningen om zowel binnen als buiten onze organisatie extra impact te maken. Dat begint bij bewustzijn en gedrag op de werkvloer. We pakken elk proces vast en kijken waar de duurzaamheidswinst zit.’
Bas: ‘Uiteraard zijn ook wij ons aan het voorbereiden op de CSRD. Het is een goede zaak dat elke organisatie op eenzelfde manier moet gaan rapporteren en dat duurzaamheid even belangrijk wordt als financiële verantwoording. Voor mij is een duurzame organisatie een organisatie die haar verplichtingen aan klanten op een gezonde manier kan blijven waarmaken. Daarvoor zijn wij hier op aarde. Wie had gedacht dat groene cijfers ooit nog eens een dubbele lading zouden krijgen? De wereld verandert en als organisatie die out of the box durft te denken sluiten wij hier als Kersten perfect op aan.’
