Twee bedrijven die samen de handen ineen sloegen voor eenzelfde doel. En niet alles ging vanzelf. Een gesprek over een bijzonder partnership en het veranderende effect van participatie op onze samenleving.
Op 1 januari 2015 verving de Participatiewet de Wet Werk en Bijstand, de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en een groot deel van de Wajong. Dit moest leiden tot betere en goedkopere ondersteuning van kwetsbare mensen. Mensen die in aanmerking komen voor beschut werk, kunnen terugvallen op een beschermde omgeving als Westrom, via de weg van de gemeente. Bovendien zou instroom nu via de gemeente en de Participatiewet verlopen. We gaan in gesprek met Mieke Wijnen, projectleider social return binnen Kersten, en Maud Rulkens, commercieel manager bij Westrom. Als erkend leerwerkbedrijf geven zij uitvoering aan de Participatiewet en voorzien zij medewerkers van passend werk voor vijf gemeenten en het bedrijfsleven in Midden-Limburg.
Het oorspronkelijke plan: een gezamenlijke WMO-vestiging
Ongeveer acht jaar geleden startten de eerste gesprekken tussen Westrom en Kersten. Het was Jan Snoek, destijds directeur van Westrom, die de wens had om, net als de gemeente Venlo, hulpmiddelen te verstrekken vanuit de sociale werkvoorziening. Het oorspronkelijke idee was om ook een WMO-afdeling bij Westrom in te richten. Westrom zou de hulpmiddelen gaan verzorgen in opdracht van de gemeente en Kersten kon waar nodig specifieke expertise inbrengen, zoals het trainen van medewerkers en het verrichten van speciale aanpassingen aan hulpmiddelen. Maar het liep anders. Mieke: ‘We hebben bijna een jaar lang mensen van Westrom bij ons op de werkvloer getraind in diverse werkzaamheden: van reiniging tot montage. Een van de punten waar we tegenaan liepen was dat de werkdruk die er voor ons écht niet was, door de mensen wél als zodanig werd ervaren. Een voorbeeld: Westroms mensen zagen de hoeveelheid rolstoelen die dagelijks binnen kwamen. Die rolstoelen hoefden zij zelf niet te verwerken, maar zo voelden ze dat wel. Mensen hebben toch een andere achtergrond en een ander referentiekader.’ ‘Bovendien werd al snel duidelijk dat het worden van een WMO-vestiging niet bij onze organisatie paste,’ vult Maud aan. ‘Het kwam erop neer dat Westrom een totaal ander bedrijf moest worden, met nieuwe mensen en nieuw binnen te halen expertise. De investering die dat met zich mee zou brengen stond niet in verhouding tot het aantal mensen dat we aan het werk zouden kunnen zetten.’
Partner in specifieke werkstromen
En zo gingen de plannen voor een WMO-vestiging nieuwe stijl de prullenbak in. De intensieve kennismakingsperiode was echter niet voor niets geweest en leidde voor Kersten tot waardevolle detacheringen. Dit waren de mensen die wel weer goed pasten bij specifieke werkzaamheden die binnen Kersten moesten worden verricht. De laatste Westrommer uit die tijd gaat binnenkort met pensioen. ‘Die periode leerde ons dat Westrom een waardevolle partner voor ons kon zijn binnen bepaalde werksoorten,’ vervolgt Mieke. ‘Als depothouder is hergebruik voor Kersten een belangrijke pijler. Dat brengt specifieke werkzaamheden met zich mee die uitstekend passen bij Westrom, zoals het repareren van banden en wielen, het opknappen van beensteunen en het demonteren en reinigen van onderdelen van rolstoelen vanuit de afkeurstroom.’ Maud vult aan: ‘Wat past er binnen Westrom, wat heeft Kersten nodig en hoe kunnen we dat goed samenbrengen? We zijn opnieuw met elkaar om tafel gegaan en hebben elkaars kwaliteiten weten te verbinden.’
Logistieke trein van wielen en banden
‘In die tijd zijn we intensief gestart met het repareren van wielen en banden. Die kwamen in groten getale bij ons binnen,’ zegt Maud. En nog steeds is Westrom een belangrijke schakel als het gaat om Kerstens banden- en wielenstroom. We doen de banden voor heel Nederland!’ Mieke: ‘Als Westrom geen banden zou repareren zouden onze monteurs zelf dat werk moeten doen. Door dit deel uit te besteden aan Westrom, kunnen we onze rolstoelen sneller uitleveren. Daarnaast leggen we op deze manier een deel van de arbeid neer bij een doelgroep mensen bij wie dit soort werk heel goed past. Kwaliteit staat daarin voorop, want kwalitatieve en betrouwbare hulpmiddelen voor elke eindgebruiker is de basis. Als de samenwerking goed is, is het vertrouwen er ook dat al die losse onderdelen die door Westrom gerepareerd worden en bij ons retour komen niet meer gecontroleerd hoeven te worden. En dat gaat heel erg goed. Natuurlijk is het wel nodig dat we hierin goed blijven afstemmen om de kwaliteitsnormen hoog te houden. We investeren continu in ons partnership. Niet waar, Maud?’
De ‘Kerstenstraat’
‘Dat klopt helemaal. Maar Mieke, specialist hergebruik Lei Geelen van Kersten en ik kunnen met elkaar afspraken maken; de afstemming op de werkvloer is uiteindelijk het allerbelangrijkste. De mensen in de ‘Kerstenstraat’ werken nagenoeg allemaal exclusief voor Kersten. Zij zijn de verbindende schakel tussen Westrom en Kersten, waarbij een belangrijke rol voor alle begeleiders is weggelegd. Het is onze taak om deze mensen te ontwikkelen binnen hun kunnen, dat is onze ‘why’. Al het werk dat we intern doen is idealiter een voorportaal voor uitstroom naar een externe werkgever. Tegelijkertijd zijn de opdrachten bij ons leidend. Daar moet je op sturen: het werk dat binnenkomt moet gedaan worden, binnen een bepaalde termijn en conform de kwaliteitsafspraken.’
De transitie naar massieve banden
Maud is trots op het transitieproject van rolstoelluchtbanden naar massieve banden. Medio 2019 startte Kersten hier samen met Westrom mee, in opdracht van het zorgkantoor. ‘Deze transitie zou leiden tot minder lekke banden, en dus tot minder CO2-uitstoot, minder reparaties en minder monteurs die de weg op moesten,’ legt Mieke uit. ‘Alle luchtbanden gingen eraf en kwamen bij ons terecht,’ vervolgt Maud. ‘Met behulp van een speciale bandenmachine en onze mankracht werd de klus geklaard. En natuurlijk ging daar de nodige voorbereiding aan vooraf. De belasting voor de handen van onze mensen bleek namelijk te groot. Daarop heeft Kersten in samenspraak met de leverancier en de technische dienst van Westrom een speciale hefboom op de bandenmachine laten maken, zodat het wel weer mogelijk was. Ik denk dat dit een mooi voorbeeld is van hoe we samenwerken: gezamenlijk nadenken hoe we de doelgroep waar wij mee te maken hebben het werk kunnen laten doen dat Kersten van ons vraagt. We wisten dat het uitvoeren van deze klus uiteindelijk in minder werk zou resulteren; de uitval vanwege een lekke band wordt immers steeds minder. De verduurzaming van de markt conflicteert soms met de menselijke stroom, en daar moet je met elkaar een balans in zien te vinden. Soms kom je dus ook tot de conclusie dat bepaalde werkzaamheden minder goed passen. Dat kan best een domper zijn, maar het is een beetje inherent aan deze branche.’
Westrom als partner én first supplier
Als Kersten werk heeft dat past bij een participatiebedrijf, kloppen ze als eerste bij Westrom aan. ‘Als wij onze partners rondleidingen geven, gaan we vaak ook langs Westrom. Westrom is binnen de zorgkantorenstroom onderdeel van ons basisproces en dat willen we graag laten zien. Zo hebben we zelfs een keer het ministerie van VWS meegenomen. Zij waren toen dusdanig onder de indruk dat ze zich afvroegen waarom we nog niet aangesloten waren bij de Green Deal. Dat heeft erin geresulteerd dat Kersten als eerste partij binnen de branche de Green Deal ondertekende, in juni 2020.’ Maud vervolgt: ‘Als Kersten hier met bezoekers komt, houdt dat ons ook scherp. We hebben geen Green Deal getekend, zover zijn we nog niet, maar het zet je wel aan het denken. We leren van elkaar, en hebben over en weer profijt van de samenwerking. Zo stoten we minder Co2 uit dankzij het werk dat we voor Kersten uitvoeren. En het feit dat een kwetsbare doelgroep structuur krijgt door een vastomlijnd pakket van werkzaamheden aan sociale producten, maakt het plaatje compleet. Ja, het haakt allemaal mooi in elkaar.’
Een wederzijdse gunfactor
Dankzij Westrom is Kersten founder en partner van Konnekt’os geworden: een platform en ontmoetingspunt voor organisaties die nadenken over en stappen zetten op het gebied van sociaal ondernemen. ‘De directeur van Westrom heeft ons destijds daarvoor benaderd,’ aldus Mieke. ‘Een mooie plek waar vanuit wij andere werkgevers kunnen motiveren en inspireren. We hebben bovendien de MVO-prijs van Konnekt’os gewonnen, in 2019. Westrom heeft ons voorgedragen en op de achtergrond een motivatie ingediend. Dat vind ik sprekend voor ons partnership: we gunnen elkaar veel en werken samen toe naar een mensgerichter en duurzamer zorglandschap.’
De blik vooruit
‘Als ik mijn blik op de toekomst richt, blijft het belangrijk om te kijken wat wel en wat niet werkt,’ zegt Maud. ‘We hebben basiswerkzaamheden binnen Kersten afgesproken, maar vanuit daar kijken we verder: kunnen we uitbreiden? Is er werk dat Westrom nu niet doet maar wat we eventueel passend kunnen krijgen? En welke mensen zouden kunnen doorgroeien?’ Mieke vervolgt: ‘Wij blijven de waarde van bedrijven als Westrom zien. Dat gaat ook over een beetje omdenken: er is veel meer mogelijk dan je denkt. Dat geldt voor de levensduur van een rolstoel, alsook voor hoe je met mensen omgaat. En naast de sociale en inclusieve waarde is er een duidelijke economische waarde aanwezig, zeker nu we met de krapte op de arbeidsmarkt te maken hebben. All hands on deck en met de stroom mee.’
